Waar komt de zondag vandaan?
We kennen de zondag als rustdag al van generatie op generatie. De autoloze zondag, de koopzondag, de heilige dag waarop men naar de kerk gaat. Het lijkt of er nooit een andere tijd is geweest. Omdat er tegenwoordig ook meer mensen zijn die op een andere dag met hun kerk samenkomen, namelijk zaterdag, is het misschien goed eens te lezen waar we zondag precies vandaan komt.
De zondag werd ingesteld door Keizer Constantijn op 7 maart 321. Hij liet in deze wet opnemen:
“Let all judges and townspeople and occupations of all trades rest on the venerable day of the Sun.
[Laten alle rechters en stedelingen en beroepen van alle transacties rusten op de eerbiedwaardige dag van de zon]” 1
Hiermee bracht hij éénheid in een rijk dat verdeeld was door twee religies, namelijk het aanbidden van de Zon en het aanbidden van de Christus.
De Katholieke kerk geeft deze verandering toe in het blad “This Rock, The Magazine of Catholic Apologetics and Evangelization” pagina 8, juni 1997:
Our Sunday Visitor’s February 5, 1950 edition: "Protestants . . . accept Sunday rather than Saturday as the day for public worship after the Catholic Church made the change. . . . But the Protestant mind does not seem to realize that . . . in observing Sunday, they are accepting the authority of the spokesman for the Church, the pope."
Of course, these two old quotations are exactly correct. The Catholic Church designated Sunday as the day for corporate worship and gets full credit—or blame—for the change.[Vertaling: Protestanten accepteren de zondag boven de zaterdag als de dag voor openlijke aanbidding nadat de Katholieke Kerk deze wijziging heeft aangebracht....Maar het protestantse denken schijnt zich niet te realiseren dat...zij in het houden van de zondag, daarmee de authoriteit van de woordvoerder van de Kerkerkennen, de paus.
“Natuurlijk zijn deze twee oude noteringen precies juist. De katholieke kerk heeft zondag aangewezen als de dag voor gezamenlijke aanbidding en krijgt alle lof-of-schuld voor de verandering.”] 2
Maar, zult u misschien denken, Christenen vieren de eerste dag van de week omdat dat de dag van de opstanding van Jezus is.
Zoals geschreven staat in:
Matt 28:1 Laat na de sabbat, tegen het aanbreken van de eerste dag der week, ging Maria van Magdala en de andere Maria het graf bezien. (NBG)
Luke 24:1 maar op de eerste dag der week gingen zij reeds vroeg in de morgenstond met de specerijen, die zij gereedgemaakt hadden, naar het graf. (NBG)
Het is een veel gehoord argument, maar klopt dat wel met de schriften? Het feit is namelijk dat het woord 'sabbat' voorkomt in het vet gedrukte gedeelte. Kijk maar eens naar het grieks. En dat woord wordt door ons geïnterpreteerd als … zondag? In sommige vertalingen staat het woordje 'dag' cursief gedrukt, dat betekend dat het is toegevoegd en niet in de oorspronkelijke tekst voor kwam.
Kijkt u eens mee wat er in de geschriften staat:
The scriptures 2009 ISR:
The underlying Greek text is "mia ton sabbaton", which, when literally translated, means "one of the sabbath/s", but is traditionally rendered as "first day of the week." The term "first day of the week" is literally translated as "proté hemera tis hebdomata" in Greek, but nowhere appears as such in the Second Writings. There is a strong argument that "mia ton sabbaton" should be rendered according to Semitic idiom as "day one of the week". See Mat 28:1, Luk 24:1, Joh 20:1, 1Co 16:2.Vertaling: In het onderliggende Grieks is de tekst "mia ton sabbaton", letterlijk te vertalen met "één van de sabbatten" maar wordt traditioneel weergegeven als "de eerste dag van de week". De term "de eerste dag van de week" zou echter terugvertaald naar het Griek op moeten leveren: "proté hemera tis hebdomata" maar dat komt nergens voor in het tweede testament.
Men argumenteert dat "mia ton sabbaton" een uitdrukking is voor "dag één van de week"
Vaak lezen we in de Bijbel de uitdrukking “de eerste dag van de week”, uit de bovenstaande tekst kunnen we concluderen dat dit niet in de oorspronkelijke geschriften heeft gestaan. Het werd door de vertalers ingevoegd om de Bijbel 'logisch' en begrijpelijk uit te leggen.
Zo'n tekst als
1Cor 16:2 elke eerste dag der week legge ieder uwer naar vermogen thuis iets weg, en hij spare dit op, opdat er niet eerst na mijn komst inzamelingen moeten gehouden worden.(NBG)
Nog een woord dat opvalt in de tekst, namelijk het woord dat bij ons wordt vertaald met eerste komt van het woord μία mia (mee'-ah) en dat kan inderdaad eerste of één betekenen maar het betekend ook 'een'.
Zou misschien vertaald worden met:
1Cor 16:2 elke [een] sabbatdag legge ieder uwer naar vermogen thuis iets weg, en hij spare dit op, opdat er niet eerst na mijn komst inzamelingen moeten gehouden worden.
Ik hoop dat het uw interesse heeft gewekt om eens naar de betekenis van kleine woordjes te zoeken want dat kan een Bijbeltekst zo anders doen overkomen. Voor informatie over de Sabbat verwijs ik naar het artikel De Sjabbat is voor alle volkeren
Jef