a. Het christendom is een afscheiding van het Jodendom, ze gaan uit van het Joodse Oude Testament en het Joodse Nieuwe testament. In de Bijbel wordt de Sabbat door God zelf ingesteld. Hij is de Schepper en de God van alle mensen. Voor er nog maar sprake is van Israël, van het Jodendom stelt Hij de Sjabbat al in. We lezen dit o.a. al in Genesis 2:2,3

“Op de zevende dag had God zijn werk voltooid, op die dag rustte (וַיִּשְׁבֹּת-wa’jisbot - שָׁבַת-sjabbat ) hij van het werk dat hij gedaan had. God zegende (וַיְבָרֶךְ-wai’warèch: בּרךְ-barak) de zevende dag en verklaarde die heilig (וַיְקַדֵּשׁ-wai’qadesj - קָדַשׁ-qadosj), want op die dag rustte hij van heel zijn scheppingswerk.”

Hij rustte, Hij zegende en Hij heiligde deze dag. Hij zette deze dag apart, Hij plaatste deze dag in een hogere positie. Dit wordt vermeld nadat hij de mens geschapen heeft. Waarom wordt het vermeld? Om er niets mee te doen?

b. Dan geeft Hij aan zijn volk Israël; aan zijn volk van eerstelingen, de tien woorden en het langste deel daarin is de les over de Sjabbat:

Ex.20:8-11” Houd de sabbat in ere (זָכַר-zachar: herinneren, denken aan), het is een heilige dag (לְקַדְּשׁוֹ- le’qadsjo). 9Zes dagen lang kunt u werken en al uw arbeid verrichten, 10maar de zevende dag is een rustdag (שַׁבָּת, לַיהוָה אֱלֹהֶיךָ –sjabbat la’JHWH elohim), die gewijd is aan de HEER, uw God; dan mag u niet werken (מְלָאכָה-melacha van מַלְאָךְ-malach: boodschapper). Dat geldt voor u, voor uw zonen en dochters, voor uw slaven en slavinnen, voor uw vee, en ook voor vreemdelingen(גֵּר-ger) die bij u in de stad wonen. 11Want in zes dagen heeft de HEER de hemel en de aarde gemaakt, en de zee met alles wat er leeft, en op de zevende dag rustte hij. Daarom heeft de HEER de sabbat gezegend en heilig verklaard.

We zien hier dat deze opdracht voor het volk van God gekoppeld wordt aan het scheppingsverhaal. Dus deze opdracht geldt voor het volk van God Israël en de vreemdelingen die daar bij behoren, de gerim.

c. We komen het Sabbatsgebod ook nog tegen in Deut.5:12-15

“Neem de sabbat in acht, zoals de HEER, uw God, u heeft geboden; het is een heilige dag. 13Zes dagen lang kunt u werken en al uw arbeid verrichten, 14maar de zevende dag is een rustdag, die gewijd is aan de HEER, uw God; dan mag u niet werken. Dat geldt voor u, voor uw zonen en dochters, voor uw slaven en slavinnen, voor uw runderen, uw ezels en al uw andere dieren, en ook voor vreemdelingen die bij u in de stad wonen; want uw slaaf en slavin moeten evengoed rusten als u. 15Bedenk dat u zelf slaaf was in Egypte totdat de HEER, uw God, u met sterke hand en opgeheven arm bevrijdde. Daarom heeft hij u opgedragen de sabbat te houden.”

We zien hier dat de Sjabbat in het teken van bevrijding staat.

Het is tevens een vooruitzien naar de Eeuwige Sjabbat. Volgens Hebr.4:9 “Er wacht het volk van God dus nog steeds een sabbatsrust.”

d. Dan gaan we door naar de eerste gemeente. Een Joodse gemeente, met Joodse leiders, waar geleidelijk aan steeds meer mensen uit de andere volkeren aan toegevoegd werden. Ze gingen gewoon naar de synagoge op Sjabbat en naar de tempel, daarnaast waren er ook huisgemeenten, wat binnen het Jodendom niet vreemd is.

Handelingen 13:14 “Paulus en Barnabas trokken van Perge verder naar Antiochië in Pisidië. Daar aangekomen gingen ze op sabbat naar de synagoge en namen er plaats.”

Hand.13:42 “Toen Paulus en Barnabas de synagoge verlieten, kregen ze het verzoek om de volgende sabbat opnieuw over dit onderwerp te spreken.”

Hand.13:44 “De volgende sabbat kwam bijna de hele stad bijeen om naar het woord van de Heer te luisteren.”

Hand.15:21” In haast elke stad wordt de wet van Mozes immers al sinds mensenheugenis verkondigd en op iedere sabbat in de synagogen voorgelezen.’”

Het gaat hier om de vraag wat de gemeente moest vergen van gelovigen uit de volkeren. Jacobus zegt dan:

Hand.15:19,20 “Daarom ben ik van mening dat we de heidenen die zich tot God bekeren geen al te zware lasten moeten opleggen, 20maar dat we hun moeten schrijven dat ze zich dienen te onthouden van wat door de afgodendienst bezoedeld is, van ontucht, van vlees waar nog bloed in zit en van het bloed zelf.”

Hij noemt vier belangrijk Oud-Testamentische geboden waar ze mee kunnen beginnen, de rest leren ze wel op sabbat in de synagoge.

Hand.16:13 “Op sabbat gingen we de stadspoort uit in de richting van de rivier, want we vermoedden dat daar een gebedsplaats was. We gingen zitten en spraken de vrouwen toe die daar bijeen waren gekomen.”

Hand.18:4 “Elke sabbat sprak Paulus in de synagoge en trachtte hij Joden en Grieken te overtuigen.”

Kol 2:16 “Laat niemand u iets voorschrijven op het gebied van eten en drinken of het vieren van feestdagen, nieuwemaan en sabbat.”

De Eeuwige is daar namelijk duidelijk over en laat je dus niet afbrengen van deze duidelijk geboden van God.

Hand.20:7” Op de eerste dag van de week kwamen we bijeen voor het breken van het brood. Paulus, die van plan was om de volgende dag verder te reizen, hield een toespraak voor de leerlingen die tot midden in de nacht duurde.”

De eerste dag van de week had toen nog niet de naam zondag. De eerste dag van de week begon bij zonsondergang op de Sabbat; op de zaterdagavond dus. Binnen het Jodendom is het niet ongewoon om de sabbat te verlengen. Daar was nu alle reden voor want de belangrijke rabbi Paulus sprak. Het gaat hier gewoon op een verlengde sabbat.

2. Wat is er zo belangrijk aan de rustdag (dit om de luisteraars meer laten nadenken hierover)

a. De sabbat is een teken van Gods volk de gemeente

Ex.31:13 “‘Zeg tegen de Israëlieten: “Neem wel steeds mijn sabbat in acht, want elke generatie opnieuw is die dag voor mij en voor jullie een teken dat eraan herinnert dat ik, de HEER , jullie geheiligd heb.”

Ex.31:16 “Generatie na generatie moeten de Israëlieten de sabbat in acht nemen en vieren. Voor mij en hen is die dag een teken van een eeuwigdurend verbond, want in zes dagen heeft de HEER de hemel en de aarde gemaakt, en de zevende dag heeft hij gerust om op adem te komen.’

Ezech.20:12 “Verder gaf ik hun de sabbat als het teken waaraan te zien is dat ik, de HEER , van hen mijn heilig volk heb gemaakt.”

Ezech.20:20 “Houd de sabbat in ere; dat zal voor jullie en mij het teken zijn waaraan te zien is dat ik, de HEER , jullie God ben.”

De sabbat is dus een teken van heiliging, een teken van een eeuwigdurend verbond met de mensheid, een teken dat Hij God is en HET TEKEN dat je bij deze God hoort.

b. Wanneer er 9 geboden zijn waar geen enkele gelovige problemen mee kan hebben, waarom dan het vierde gebod verontachtzamen? Je moet toch wel een crimineel zijn om te stellen dat je wel mag stelen of moorden.

c. De sabbat is ook een teken van een rechtvaardige goede God. Hij is geen slavendrijver. Hij is de Schepper en weet dat een mens rust nodig heeft en dus zijn dienstdoende taken moet staken. Ja zelfs voor het vee geldt deze regel. Hij heeft zelfs het welzijn van de dieren op het oog.

d. Een mens die altijd aan het werk is heeft geen tijd om stil te staan bij de vraag wie hij is, waar hij dankbaar voor is en wat het eigenlijke doel van zijn leven is.